SPRAWIEDLIWY BRONI PRAWDY

Tym razem na 4. stronie okładki znajduje się grafika oparta na obrazie Hansa von Aachena (1552-1615) pt. Allegorie des Sieges der Gerechtigkeit (1598), ale według miedziorytu pochodzącego z przełomu XVII i XVIII w. wykonanego w Augsburgu przez Georga Andreasa Wolfganga st. (1631-1716).
Sprawiedliwość (widząca Iustitia) z pomocą Lwa broni nagiej Prawdy… Przed kim? Przed upadłym człowiekiem, który uosabia przebiegłość, oszustwo, chciwość, korupcję – obok owego leżącego człowieka znajduje się maska oraz sakwa z monetami. Sprawiedliwość wraz z lwem chronią Prawdę skutecznie. Zły przegra. W tle po prawej widać w jasnych kolorach (na oryginalnym obrazie Aachena) trzy postaci, to alegorie Pokoju (trzyma gałązkę oliwną) oraz Dobrobytu i Obfitości (trzyma w prawej ręce róg obfitości a w lewej sierp).

Obraz Aachena powstał na zamówienie cesarza Rudolfa II (1552-1612) dla dwudziestopięcioletniego, panującego od 1597 r. księcia bawarskiego Maksymiliana Wittelsbacha (1573-1651). Miał być zapewne alegoryczną poradą dla księcia od doświadczonego władcy. Cesarz z pomocą artysty wskazuje księciu na podstawowe zasady rządzenia – Sprawiedliwy władca (Lew to symbol władzy ale też element herbu Wittelsbachów) broniący z pomocą cnoty Sprawiedliwości nagiej Prawdy przed zakusami chciwych, zakłamanych, przebranych w maski ludzi. Jeżeli obroni, zapewni obfitość i dobrobyt, życie w pokoju.
W późniejszym okresie grafika była powielana i w wieloraki sposób interpretowana.

Kompozycja Aachena to wskazówka dla władzy, wszelkiej władzy, która winna korzystać z cnót, stać na straży nagiej prawdy, chronić jej, a nie prawdy odzianej w szaty interpretacji czy wykładni, bo ta stać się może chciwością, żądzą, kłamstwem, choć interpretatorzy twierdzą, że jest lepsza, piękniejsza, czystsza.

AJR