XI Kongres Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego – INSO 2019

Jedenasta już edycja Kongresu Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego, organizowanego przez Sekcję Prawa Upadłościowego IA miała miejsce 15 listopada 2019 r. w Warszawie. Przy rekordowej frekwencji Kongres INSO 2019 otworzył Marek Niedużak, p.o. Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii. Na sali wykładowej spotkali się wszyscy liczący się eksperci i praktycy prawa restrukturyzacji. Szczegóły bogatego programu można wciąż poznać na stronie INSO 2019: http://inso.org.pl/#agenda

Kongres Allerhanda jest bardzo ważnym forum dyskusji praktyków prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego z reprezentantami świata nauki i prawodawstwa. W tym roku podjęto się podsumowania wniosków z kilkuletniej praktyki stosowania instytucji postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych oraz skutków zmian w prawie upadłościowym, które wejdą w życie w marcu 2020 r.

Jednym z tematów Kongresu była jawność postępowania upadłościowego i restrukturyzacyjnego. Sędzia dr Paweł Janda, przewodniczący Sekcji Prawa Upadłościowego IA wskazał, że jawność postępowań daje możliwość zapoznania się z sytuacją finansową i majątkową dłużnika, przez co wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego – bezpośrednio ma się do tego przyczynić obowiązek dokonywania obwieszczeń w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Według prof. Anny Hrycaj system ten ma za zadanie usprawnienie i przyspieszenie postępowania upadłościowego i restrukturyzacyjnego, co znacząco odciąża sądy. Na temat roli Krajowego Rejestru Zadłużonych w kontekście jawności postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych z uwzględnieniem zmian w prawie upadłościowym i przepisami Rozporządzenia nr 2015/848 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie postępowania upadłościowego z 2015 r., wypowiedział się także niżej podpisany Paweł Kuglarz. Wskazał, że pomimo tego, że instytucja Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości została wprowadzona do systemu prawnego ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne. Ponadto obowiązek utworzenia takiego rejestru został nałożony na polskiego ustawodawcę także przepisami ww. rozporządzenia do 26 czerwca 2018 r., i do dzisiaj ten rejestr nie powstał. Podkreślił, że brak działającego rejestru negatywnie wpływa na efektywność postępowań w przedmiocie upadłości konsumenckich, jaki i pre-pack-ów, poprzez brak możliwości zamieszczania w Rejestrze obwieszczeń o wydawanych przez sąd postanowieniach. Przez to postulat jawności postępowań i odciążenia sadów upadłościowych nie jest realizowany. Na konieczność szybkiego uruchomienia Rejestru jako warunku dla sprawnego funkcjonowania upadłości konsumenckiej zwrócił uwagę przewodniczący wydziału upadłościowego Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej sędzia Jarosław Horobiowski oraz inni obecni sędziowie. W tym kontekście większość dyskutantów była zgodna w kwestii zasadności zwiększenia vacatio legis nowelizacji przepisów o upadłości konsumenckiej, tak aby weszła w życie zamiast 20 marca 2020 dopiero po uruchomieniu rejestru.

Na temat roli inwestora w procesach restrukturyzacyjnych jako dostawcy kapitału oraz nabywcy aktywów upadłościowych prelekcji udzielił mec. Karol Tatara – radca prawny i doradca restrukturyzacyjny, a także wiceprzewodniczący Sekcji Prawa Upadłościowego Instytutu Allerhanda. Zauważył, że inwestor na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego formalnie nie mając statusu uczestnika postępowania, posiada uprawnienia pozwalające na zabezpieczenie swoich interesów.
Na sytuację inwestora w pre-pack-u, po nowelizacji prawa upadłościowego, zwróciła uwagę także mec. Magdalena Pyzik-Waląg – adwokat i doradca restrukturyzacyjny. Największe wątpliwości co do nowych przepisów Prawa upadłościowego, budzi odesłanie do art. 231 k.p. Literalne stosowanie tego przepisu może doprowadzić do absurdalnej sytuacji, gdzie przy przejściu zakładu pracy na nowego pracodawcę (inwestora), zniweczona zostanie zasada sprzedaży ze skutkiem egzekucyjnym i będzie on odpowiadać za stare zobowiązania pracownicze.

Na temat praktycznych aspektów inwestycji w zagrożone aktywa tzw. distressed asset zwrócił uwagę Michał Lewczuk, dyrektor w departamencie restrukturyzacji PwC. Według niego najistotniejszy w kontakcie z potencjalnym inwestorem jest początek negocjacji – przesłanie krótkiej informacji, na podstawie której zostanie podjęta decyzja o ewentualnym zaangażowaniu się w dalsze rozmowy. Zdaniem Anny Markowskiej – wicedyrektor Departamentu Restrukturyzacji i Windykacji w mBanku – bank jako wierzyciel jest zainteresowany pozyskaniem inwestorów w procesach upadłościowych i restrukturyzacyjnych. Największe problemy w tym procesie są związane jednak z czasem trwania postępowań i ograniczeniami kontroli inwestorskiej nad samym procesem.

Na Kongresie po raz kolejny przyznano Nagrodę im. prof. Maurycego Allerhanda za wybitne osiągnięcia na polu łączenia prawa i ekonomii, którą w tym roku otrzymał sędzia Janusz Płoch. W poprzedniej edycji nagrody (2018) uhonorowano nagrodą sędziego Stanisława Gurgula. Laureatom Redakcja składa serdeczne gratulacje.