O sobie samym (wraz z wykazem publikacji)
Te krótką autobiografię przygotował śp. prof. Ryszard Szawłowski ok. 2006 r. Odnaleziona została w komputerze osoby, która przepisywała opracowania prof. Szawłowskiego. Po naradzie z Panią Hanną, żoną śp. Profesora postanowiliśmy opublikować tekst w całości uzupełniając fragment z listu do ministra spaw zagranicznych z 2008 r. oraz notatką z 2009, celu powstania której nie ustalono. Tak powstała krótka autobiografia ma szczególne znaczenie, gdyż życie i dzieło śp. Profesora Szawłowskiego nie jest szerzej znane.
Redakcja dziękuje Pani Hannie Szawłowskiej oraz Pani Ewie Siemaszko za przekazanie materiału.
[Szerzej na temat śp. prof. Szawłowskiego niżej, we wspomnieniu]
Pojęcia kluczowe: Ryszard Szawłowski – autobiografia; Wileńszczyzna; Polska Ludowa; emigracja; Uniwersytet w Calgary; sowietologia; Rafał Lemkin
[wkrótce całość]
Wykaz publikacji
*Wykaz sporządzony został w 2006 r. Późniejsze publikacje śp. prof. Szawłowskiego uzupełniliśmy w redakcji i oznaczyliśmy w spisie *. Układ oryginalny, dodaliśmy tylko ostatnią pozycję: *INNE.
I. PRACE KSIĄŻKOWE
- Autor
1) Les finances et le droit financier d’une organisation internationale intergouvernementale (z przedmową J. Langroda, dyrektora badań w Centre National de la Recherche Scientifique w Paryżu, b. profesora UJ w Krakowie), Editions Cujas, Paris 1970, ss. 221.
2) The System of the International Organisations of the Communist Countries (z przedmową Manlio Brosio, b. sekretarza generalnego NATO), Sijthof, Leiden 1976, ss. XXIX + 322.
3) Prawa człowieka a Polska, Polonia Book Fund, Londyn 1982 (stron 212).
4) Karol Liszewski (pseudonim R. Szawłowskiego), Wojna polsko-sowiecka 1939 r., Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1986, ss. 312; II wydanie: 1988.
5) Wojna polsko-sowiecka 1939, dwa tomy: t. I – Monografia, t. II – Dokumenty, wyd. pierwsze 1995 i drugie (poszerzone) – 1996, Neriton, Warszawa; wyd. trzecie (poszerzone) Wydawnictwo Antyk, Warszawa 1997 (łącznie t. I i II, ss. 960).
6) Najwyższe państwowe organy kontroli w Polsce w XIX wieku: Główna Izba Obrachunkowa Księstwa Warszawskiego oraz Izba Obrachunkowa i Najwyższa Izba Obrachunkowa Królestwa Polskiego, lata 1808-1866, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1999, ss. 390.
7) Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej: Najwyższa Izba Kontroli Państwa 1919-1921 i Najwyższa Izba Kontroli 1921-1939; Najwyższa Izba Kontroli na Uchodźstwie 1940-1945/1991, Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa 2004, ss. 485.
*8) Szefowie najwyższych państwowych organów kontroli w Polsce: Księstwo Warszawskie i Królestwo Polskie oraz II Rzeczpospolita: zbiór artykułów z „Kontroli Państwowej” z lat 1996-1997, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa, ss. 76.
*9) Rafał Lemkin - warszawski adwokat (1934-1939), twórca pojęcia ''genocyd'' i główny architekt konwencji z 9 grudnia 1948 r. (''Konwencji Lemkina''): w 55-lecie śmierci, przedmowa: Adam Redzik, Warszawa: Naczelna Rada Adwokacka, Redakcja „Palestry” [2015], ss. IV+83 [odbitka z „Palestry”' nr 9/2014, 5-6/2015 i 9-10/2015].
*10) Rafał Lemkin: polski prawnik, twórca pojęcia „genocyd” (ludobójstwo) oraz inicjator i główny architekt konwencji ONZ o genocydzie z 9 grudnia 1948. Biografia intelektualna, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa 2020, ss. 649.
- Współautor oraz autor haseł w encyklopediach
1) Handbuch der Finanzwissenschaft, wyd. II (pierwsze ukazało się w okresie Niemiec weimarskich), tom 3, Mohr Verlag, Tübingen 1958 – Das Finanzsystem und der Staatshaushalt Polens (wspólnie z prof. L. Kurowskim).
2) Handbuch der Finanzwissenschaft, wyd. II, tom 4 (ostatni), Mohr Verlag, Tübingen 1965 – Finanzen und Finanzrecht der internationalen zwischenstaatlichen Organisationen.
3) “State Control” in Poland in the Nineteenth and Twentieth Centuries [w:] Polish Law Throughout the Ages, ed. Wenceslas J. Wagner, Hoover Institution Publication 91, Stanford University, California 1970, s. 273-298.
4) Marxism, Communism and Western Society. A Comparative Encyclopaedia, vol. I, Herder-Verlag, Freiburg, Basel, Vienna 1972 – hasło: Budgetary Law (uaktualniona wersja angielska wydania niemieckiego tejże Encyklopedii, której tom I ukazał się w 1968 roku − komparatystyka prawa budżetowego najważniejszych państw Zachodu z tymże prawem ówczesnych państw komunistycznych).
5) Rechtsfragen der Integration und Kooperation in Ost und West, Duncker & Humblot, Berlin 1976 – Die Resolutionen der internationalen Wirtschaftsorganisationen der sozialistischen Länder als Quelle des Rechts der Intergration.
6) Constitutions of the Communist Ruled States, Sijthoff & Noordhoff, Alphen aan den Rijn, Germantown, Md 1980 – rozdział o konstytucji polskiej (krytyczny wstęp i tłumaczenie angielskie konstytucji PRL z 1952 r. z nowelizacjami), wspólnie z H. Szawłowską.
7) State Audit. Developments in Public Accountability, Macmillan, London 1981 – State Audit in Communist Countries.
8) Grundrechte und Rechtssicherheit im sowjetischen Machtbereich, Berlin Verlag, Berlin 1982 – Sozialistische Gesetzlichkeit: der Fall Polen.
9) Perspectives on Soviet Law for the 1980’s, Martinus Nijhoff Publishers, The Hague, Boston, London 1982 – Socialist Legality: The Polish Case.
10) The Soviet Takeover of the Polish Eastern Provinces, 1939-41, Macmillan, in Association with the School of Slavonic and East European Studies, University of London, 1991 – The Polish-Soviet War of September 1939.
11) Wilno i Kresy Północno-Wschodnie. Materiały II Międzynarodowej Konferencji w Białymstoku 14-17.IX.1994 r. w czterech tomach, Białystok 1996, t. I – Traktat polsko-litewski ‘O przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy z 26 IV 1994 r.’.
12) Europa NIEprowincjonalna (sic) / Non-provincial Europe. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (…) w latach 1772-1999, Instytut Nauk Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza RYTM, Polonia Aid Foundation Trust, Warszawa-Londyn 1999 – Wywiad polski na Związek Sowiecki w 1939 r.
13) Encyklopedia „Białych Plam” (dalej EBP), tom VII, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2002, hasło Grodno.
14) EBP, tom XI, PWE, Radom 2003, hasła: Lemkin Rafał i Ludobójstwo.
15) Świat NIEpożegnany (sic) / A World we Bade no Farewell. Żydzi na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w XVIII-XX wieku, Instytut Nauk Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza RYTM, Polonia Aid Foundation Trust, Warszawa-Londyn 2004 – Tylko poważnie udokumentowana prawda i właściwa terminologia (wspólnie z prof. W. Długoborskim).
16) EBP, tom XV, PWE, Radom 2005, hasło Procesy Norymberskie.
17) Encyklopedia Katolicka, tom XI, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (tom ten ukaże się pod koniec 2006). W ramach hasła Ludobójstwo omawiam Ludobójstwo w ujęciu socjologicznym oraz Ludobójstwo porównawcze na Polakach w okresie II wojny światowej.
* 18) Kontrola finansowa: wiadomości ogólne, Warszawa: Polskie Wydawnictwa Gospodarcze 1956, ss. 313 [współautorzy: Leon Kurowski, Hanna Sochacka] .
II. ARTYKUŁY
1) Kontrola państwowa we Włoszech, „Kontrola Państwowa” (dwumiesięcznik Najwyższej Izby Kontroli) 1956, nr 3.
2) Kontrola państwowa w Czechosłowacji, „Kontrola Państwowa” 1957, nr 1.
3) Kontrola państwowa w Wielkiej Brytanii, „Kontrola Państwowa” 1957, nr 2.
4) Kontrola państwowa w Republice Federalnej Niemiec, „Kontrola Państwowa” 1957, nr 3 i 4.
5) Kontrola państwowa w Austrii, „Kontrola Państwowa” 1957, nr 5.
6) W obliczu nowej reformy aparatu Kontroli Państwowej w Polsce, „Państwo i Prawo” 1957, nr 5-6.
7) Sto pięćdziesiąt lat Kontroli Państwowej we Francji, „Kontrola Państwowa” 1957, nr 6.
8) Kontrola państwowa w Szwajcarii, „Kontrola Państwowa” 1958, nr 5.
9) Kontrola państwowa w Polsce w XIX wieku, „Kontrola Państwowa” 1958, nr 6.
10) Parlament a kontrola w Polsce w XX wieku, „Kontrola Państwowa” 1958, nr 3 i 4.
11) Parlament a Kontrola Państwowa w Polsce Ludowej, „Państwo i Prawo” 1959, nr 8-9.
12) Kontrola państwowa w Holandii, „Kontrola Państwowa” 1960, nr 4.
13) Polens Oberster Kontrollhof, „Osteuropa-Recht“ 1961, nr 1-2.
14) Das Haushaltsrecht der Sowjetunion und der Unionsrepubliken, „Finanzarchiv”, Vol. 21, Heft 2, September 1961.
15) Das allgemeine Verwaltungsverfahren in Polen von 1960, „Jahrbuch für Ostrecht” 1961, XI.
16) The Budget and the Budgetary Law of an International Governmental Organization, „Public Finance” 1961, nr 3-4.
17) Kontrola państwowa w Luksemburgu, „Kontrola Państwowa” 1961, nr 2.
18) Kontrola państwowa w Belgii, dwie części, „Kontrola Państwowa” 1962, nr 2 i 3
19) Le contrôle étatique en l’Union Soviétique, „Revue internationale des Sciences administratives” 1962, nr 3.
20) Bemerkungen zu zwei Arbeiten über die Finanzen der Vereinten Nationen und der Europäischen Gemeinschaft für Kohle und Stahl, „Finanzarchiv”, vol. 22, Heft 2, September 1962.
21) Recent Financial Problems of the United Nations (Part I – the regular budget), „Public Finance” 1963, nr 2.
22) Die Staatskontrolle im alten Russland und in der UdSSR, „Osteuropa-Recht” 1963, nr 2.
23) L’evolution du COMECON 1949-1963, „Annuaire français de Droit international 1963”, Paris 1964.
24) Some Comments on Grzybowski’s ‘Socialist Commonwealth’, „Soviet Studies”, vol. XVI, nr 4, April 1965.
25) Recent Financial Problems of the United Nations (Part II – extra-budgetary funds), „Public Finance” 1965, nr 3-4.
26) Das Finanzrecht des COMECON, „Internationales Recht und Diplomatie”, Jahrgang 1965.
27) The financing of the United Nations System and some connected remarks about ‘team work’ in the field of public finance, „Finanzarchiv”, vol. 26, Heft 1, March 1966.
28) The International Organizations of the ‘COMECON family’, „Osteuropa-Recht”, nr 2/1966.
29) Western Research on Russia prior to World War I, „Canadian Slavonic Papers” 1967, vol. IX, nr 2 (wspólnie z Hanną Terlecką).
30) The International Economic Organisation’s of the Communist Countries, „Canadian Slavonic Papers” 1968, vol. X, nr 3; 1969, vol. XI, nr 1.
31) The System of the International Government Organizations of the Communist Countries – vol. I of the „Proceedings of the Polish Congress of Contemporary Science and Culture in Exile”, London 1970.
32) The Accountability and Audit of Governments, „Finanzarchiv”, vol. 30, Heft 1, June 1971.
33) Polish Sovietology 1919-1939, „Polish Review” (New York) 1972, nr 3 (wspólnie z Hanną Szawłowską).
34) Political, Security and Economic Relations in the Eastern Bloc, „Occasional Paper”, The South African Institute of International Affairs, July 1978.
35) The Supreme Control Organs in the USSR – Past and Present, „Review of Socialist Law”, March 1979.
36) Poland’s New Supreme Board of Control, „Osteuropa-Recht” 1979, nr 2.
37) The International Protection of Human Rights – a Soviet and a Polish View, „The International and Comparative Law Quarterly”, October 1979.
38) New Polish Literature on Human Rights, „Osteuropa-Rechts” 1980, nr 2.
39) Die Berichte der osteuropäischen Staaten zur Verwirklichung des Internationalen Paktes über bürgerliche und politische Rechte. Eine einführende Analyse anhand des polnischen Beispiels, „Berichte des Bundesinstituts für ostwissenschaftliche und internationale Studien”, nr 32, August 1980, ss. 56.
40) State Audit in Communist Countries, „Yyunim” 1980, nr 32.
41) New Polish Literature on Human Rights (II) and the Events since August 1980, „Osteuropa-Recht” 1981, nr 2.
42) The Supreme Control Organs in East Germany, „Review of Socialist Law”, July 1982.
43) Die kanadische Charter of Rights and Freedoms 1982, „Europäische Grundrechte-Zeitschrift”, August 1983.
44) The Supreme Control Organs in Romania, „Review of Socialist Law” 1984, nr 10.
45) Die kanadische Charter of Rights and Freedoms – eine Bilanz drei Jahre nach Inkrafttreten unter besonderer Berücksichtigung der Rechtsprechung, „Europäische Grundrechte-Zeitschrift” 1985, nr 20.
46) A Polish Introduction to the Theory of Civil Law. A Review Article in a Comparative Law Setting, „Review of Socialist Law” 1988, nr 4.
47) Perestroika. New Thinking for Our Country and the World. Review Article on Gorbachev’s book, „American Journal of International Law, October 1988.
48) Reflection on ‘The Laws of the People’s Republic of China’ 1979-1986, „The International and Comparative Law Quarterly”, January 1989.
49) Kontrola państw (tłumaczenie polskie artykułu wskazanego pod nr 32 z aktualizującym dodatkiem: ‘Posłowie – po dwudziestu latach’, „Najwyższe organy kontroli państwowej w krajach demokratycznych. Wybór artykułów”, wyd. NIK, Warszawa 1992.
50) The General Accounting Office – najwyższy organ kontrolny Stanów Zjednoczonych, „Kontrola Państwowa” 1992, nr 1, s. 106-115.
51) „Kontrolnaja Pałata” Republiki Białoruś, „Kontrola Państwowa” 1993, nr 1, s. 106-115.
52) Konieczność objęcia kontrolą NIK samorządu terytorialnego oraz, w ograniczonym zakresie, jednostek spoza sektora publicznego, „Kontrola Państwowa” 1994, nr 1, s. 23-31.
53) Początki Kontroli Państwowej w Polsce w XX wieku, „Kontrola Państwowa” 1994, nr 6, s. 11-21.
54) Refleksje na temat przyszłych sprawozdań rocznych NIK, „Kontrola Państwowa” 1996, nr 2, s. 88-96.
55) Jan Żarnowski – prezes NIK 1921-1926 (w siedemdziesiątą rocznicę zgonu), „Kontrola Państwowa” 1996, nr 3, s. 140-151.
56) Prezesi i wiceprezesi NIK okresu II Rzeczypospolitej, „Kontrola Państwowa” 1996, nr 5, s. 166-180.
57) Indian Audit and Accounts Department – najwyższy organ kontroli Republiki Indii, „Kontrola Państwowa” 1996, nr 6, s. 104-117.
58) Prezesi i wiceprezesi Najwyższej Izby Kontroli okresu II Rzeczypospolitej, część II – wiceprezesi, „Kontrola Państwowa” 1997, nr 2, s. 163-179.
59) Szefowie najwyższego organu kontroli w Polsce w XIX wieku: Franciszek Ksawery Zboiński i następcy (lata 1808-1866), „Kontrola Państwowa” 1997, nr 4, s. 127-144.
60) Próba zarysu historii najwyższych państwowych organów kontroli w Polsce (artykuł recenzyjny), „Kontrola Państwowa” 1998, nr 4.
61) Najwyższy organ kontroli Królestwa Polskiego w dobie Powstania Listopadowego 1830-1831, „Kontrola Państwowa” 1998, nr 6, s. 109-126.
62) ‘Holocaust Polski’ w ujęciu amerykańsko-polskiego profesora, „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr XL, Warszawa 1997-1998, s. 408-423.
63) Początki najwyższych państwowych organów kontroli w Polsce: wiek XIX, „Kontrola Państwowa” 1999, nr 2, s. 23-31 (tekst referatu wygłoszonego w Sejmie RP na uroczystości jubileuszowej NIK).
64) Polski wywiad we wrześniu 1939 roku (opr.), „Arcana” (Kraków) 2000, nr 2, s. 116-137.
65) Rafał Lemkin – twórca pojęcia ‘ludobójstwo’ i główny architekt Konwencji z 9 XII 1948 (w czterdziestolecie śmierci), „Państwo i Prawo” 1999, nr 10, s. 74-86.
66) Rafał Lemkin (1900-1959). Polski prawnik twórcą pojęcia ‘ludobójstwo’, „Sprawy Międzynarodowe” 2005, nr 2, s. 103-138 (przy współpracy Krzysztofa Pola).
67) Raphael Lemkin (1900-1959). The Polish Lawyer who Created the Concept of ‘Genocide’, „The Polish Quarterly of International Affairs” 2005, nr 2, s. 98-133 (artykuł wymieniony w poz. 66 w wersji angielskiej, nieco uzupełniony i m.in. wskazujący na realizację postulatu uczczenia pamięci Lemkina /uroczyste nadanie sali w MSZ jego imienia, połączone z wystąpieniem ówczesnego ministra spraw zagranicznych oraz notatką w „Rzeczpospolitej” z 19 X 2005/).
*68) Trzy tematy z dziedziny „genocydologii”, „Zbrodnie przeszłości. Opracowania i materiały prokuratorów IPN” (Materiały pomocnicze IPN), pod redakcją Radosława Ignatiewa i Antoniego Kury, tom 2 Ludobójstwo, Warszawa 2008, ss.
*69) Akcja „Wisła” w świetle prawa, „Kresy Południowo-Wschodnie” 2004, R. 2, z. 1, s. 279-303 [referat z konferencji „Akcja Wsła. Refleksje po 55 latach”, Przemyśl.
*70) Zbrodnia ludobójstwa w polskim prawie karnym na tle porównawczym i wnioski de lege fernda, „Palestra” 2007, nr 11-12, s. 85-93.
*71) Szefowie najwyższego organu kontroli w Polsce w XIX wieku: lata 1808/1866, „Kontrola Państwowa” 2009, nr 1, [cz.] 2, s. 5-23.
*72) Prezesi i wiceprezesi Najwyższej Izby Kontroli Państwa i Najwyższej Izby Kontroli okresu II Rzeczypospolitej, „Kontrola Państwowa” 2009, nr 1 [cz.] 2, s. 24-74.
*73) Dzieło Rafała Lemkina „Axis rule in occupied Europe” (1944) w przekładzie polskim z 2013 r., „Palestra” 2014, nr 5-6, s. 260-266.
*74) Rafał Lemkin warszawski adwokat (1934-1939), twórca pojęcia „genocyd” i główny architekt konwencji z 9 grudnia 1948 r. ("konwencji Lemkina"). W 55-lecie śmierci. cz.1, „Palestra” 2014, nr 9, s. 288-311.
*75) Rafał Lemkin warszawski adwokat (1934-1939), twórca pojęcia „genocyd” i główny architekt konwencji z 9 grudnia 1948 r. ("konwencji Lemkina"). W 55-lecie śmierci, cz. 2: Roczne interludium szwedzkie 1940-1941 i lata amerykańskie, „Palestra” 2015, nr 5-6, s. 223-250.
*76) Rafał Lemkin warszawski adwokat (1934-1939), twórca pojęcia „genocyd” i główny architekt konwencji z 9 grudnia 1948 r. ("konwencji Lemkina"). W 55-lecie śmierci, cz. 3: A. Niespodziewanie trudne ostatnie dziesięć lat amerykańskich 1949-1959, B. Lemkin po śmierci - od pewnego zapomnienia do światowego powrotu od końca XX wieku, „Palestra” 2015, nr 9-10, s. 213-237.
III. RECENZJE
Ogłosiłem ich grube dziesiątki, łącznie być może do stu. Przykładowo: w pierwszym wskazanym poniżej tytule, „American Journal of International Law”, umieściłem w latach 1979-1994 recenzje około 25 prac – po porozumieniu z redakcją głównie publikacji sowieckich, polskich i wschodnio-niemieckich. Tutaj ograniczam się do alfabetycznego wyliczenia samych tytułów miesięczników, kwartalników i roczników naukowych, w których owe recenzje były publikowane:
- „American Journal of International Law” (Washington);
- „Arcana” (Kraków);
- „Canadian Slavonic Papers” (Ottawa);
- „Finanzarchiv” (Tübingen);
- „International Journal” (Toronto);
- „International and Comparative Law Quarterly” (Oxford);
- „Jarhrbuch für Ostrecht” (München);
- „Kontrola Państwowa” (Warszawa);
- „Osteuropa-Recht” (Köln);
- „Państwo i Prawo” (Warszawa);
- „Review of Socialist Law” (Leiden);
- „Soviet Studies” (Glasgow).
Niektóre z ostatnich lat:
*1) Recenzja: Andrzej Sylwestrzak, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 1997, „Kontrola Państwowa” 1998, nr 4, s. 117-145.
*2) Recenzja: Czesław Kazimierz Grzelak, Kresy w czerwieni: agresja Związku Sowieckiego na Polskę w 1939 roku, Warszawa 1998, „Arcana: kultura, historia, polityka” 2001, nr 3, s. 191-195.
*3) Recenzja: Komentarz do ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli z dnia 23 grudnia 1994 roku, Warszawa 2000, „Państwo i Prawo” 2001, z. 5, s. 98-100.
IV. ARTYKUŁY PRASOWE
Dziesiątki poważniejszych artykułów prasowych (dzienniki i tygodniki) – w prasie kanadyjskiej oraz polskiej emigracyjnej i krajowej (w polskiej m.in. w londyńskim „Tygodniu Polskim” /wydanie weekendowe „Dziennika Polskiego”/ oraz warszawskich: „Ładzie”, „Rzeczpospolitej”, „Życiu Warszawy”, „Naszym Dzienniku”, „Naszej Polsce”, „Tygodniku Solidarność”, „Tygodniku Powszechnym”).
Niektóre z ostatnich lat:
*1) Trzy ludobójstwa, „Nasz Dziennik” (wyd. zasadnicze) 2008, nr 74, Dodatek Historyczny IPN, nr 3, s. I-IV [data publikacji 28 III 2008]
*2) Genocyd, czyli zbrodnie na narodach, „Myśl.pl: pismo społeczno-polityczne” 2008, nr 11, s. 52-56.
*V. INNE
*1) Przedmowa [w:] Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945 [także: English summary of the work by Wladyslaw Siemaszko and Ewa Siemaszko: Genocide committed by Ukrainian nationalists on the Polish population of Volhynia during world war II (1939-1945) / Ryszard Szawłowski.
English summary of the work by Wladyslaw Siemaszko and Ewa Siemaszko: Genocide committed by Ukrainian nationalists on the Polish population of Volhynia during World War II (1939-1945), Warszawa 2001, ss. 38.
*2) Pamiętnik Mieczysława Dębskiego, dyrektora Departamentu Najwyższej Izby Kontroli II Rzeczypospolitej: (w części dotyczącej jego pracy w Kontroli Państwowej 1921-1939), cz. 1, „Kontrola Państwowa” 2001, nr 3, s. 124-130; cz. 2, „Kontrola Państwowa” 2001, nr 4, s. 114-130; cz. 3, „Kontrola Państwowa” 2001, nr 5, s. 133-155; cz. 4, „Kontrola Państwowa” 2001, nr 6, s. 139-158; cz. 5, „Kontrola Państwowa” 2002, nr 1, s. 165-180.
*3) Siedziba Najwyższej Izby Kontroli w okresie międzywojennym. Uzupełnienie do artykułu J. Kasprzyckiego Mieć wszystko na oku, „Kontrola Państwowa” 1997, nr 1, s. 129-133 [współautor: Stanisław Markowski]
*4) W odpowiedzi panu Jerzemu Prochwiczowi, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1997, nr 1/2, s. 356-359 [polemika z recenzją Wojna polsko-sowiecka we wrześniu 1939 r.].
*5) Wojna polsko-sowiecka 1939 (polemika), „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 1996, nr 2, s. 248-251.
