ISSN: 2657-800X
search

78 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie, które było próbą odbudowy niepodległej Rzeczypospolitej



78 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie, które było próbą odbudowy niepodległej Rzeczypospolitej. Tego dnia pamiętamy o ogromnej ofierze, jaką złożyli Wszyscy walczący o wolną i suwerenną Polskę w tym tragicznym Zrywie. Pamiętamy też, że okupanci niemieccy dokonali bestialskiego ludobójstwa (rzeź Woli), a drudzy patrzyli zza Wisły na wykrwawiającą się Warszawę. 

 Mało znane jest, że oprócz ogromnego  wysiłku militarnego podejmowano działania w celu budowy aparatu państwowego Niepodległej Rzeczypospolitej. W tym celu w dniu wybuchu Powstania Warszawskiego wydane zostały i wydrukowane w „Dzienniku Ustaw”  nr 2, poz. 7-18 rozporządzenia tymczasowe Krajowej Rady Ministrów: o utracie obywatelstwa przez Niemców (7), o Polakach zaliczonych w czasie okupacji do Niemców (8), o zabezpieczeniu ziemi na cele przebudowy ustroju rolnego (9), o lasach, nie stanowiących własności Państwa, oraz o przyjęciu pod zarząd państwowy niektórych nieużytków i gruntów słabych (10), o publicznym zabezpieczeniu mienia (11), o utworzeniu wojewódzkich biur likwidacyjnych (12), o podjęciu czynności urzędowych w sądownictwie (13), o uruchomieniu adwokatury (14), o tymczasowym ustroju władz administracyjnych na obszarze miasta stołecznego Warszawy (15), o radach zakładowych (16), o rozwiązaniu korpusu Policji Państwowej (17) i o tymczasowej organizacji służby bezpieczeństwa (18).

W rozporządzeniu tymczasowym o podjęciu czynności urzędowych w sądownictwie przewidziano odtworzenie Sądu Najwyższego. W art. 5 przewidziano, że Minister Sprawiedliwości powierzy tymczasowe kierownictwo Sądu Najwyższego prezesowi lub sędziemu tego sądu, chyba że przed podjęciem czynności przez SN Prezydent RP powoła pierwszego prezesa. Przewidziano przez okres roku istotne ograniczenia niezawisłości sędziowskiej, dając też ministrowi sprawiedliwości prawo do przenoszenia sędziów pomiędzy sądami bez ich zgody a także rozwiązania z nim stosunku służbowego, z zachowaniem praw emerytalnych. Ponadto zlikwidowano sądownictwo niemieckie. Z kolei w rozporządzeniu tymczasowym o uruchomieniu adwokatury usunięto wszelkie regulacje niemieckie oraz zapowiedziano odtworzenie w pełni samorządu adwokackiego.